Gebelikte Cinsellik Hakkında Merak Ettikleriniz

Pek çok kadın gebelik sırasında cinsel isteğinin değiştiğini ya da cinsel ilişkide değişik duygular  hissettiklerini söyler. Bazıları daha fazla zevk verici olduğunu söylerken diğerleri daha az keyif aldıklarını söylerler. Peki gebelikte ne gibi değişiklikler olur?

Gebelik sırasında estrojen ve progesteron denen kadınlık hormonları çok çok artar. Pelvisde (leğen kemiklerinin içinde kalan bölge) artan kan akımı nedeniyle cinsel organlarda bir irileşme görülür. Hassasiyet artar ve daha yoğun hisler duymanıza neden olur. Bu yoğun his genelde daha fazla zevk anlamındadır. Vajen daha kaygan ve nemlidir. Bu durum gebelik öncesi ilişkide kuruluk ve acıma yaşayan kadınların doğal olarak bundan kurtulmasını sağlar. Artık vajina ilişkide daha kaygandır, daha az sürtünme ve acı hissi olur. Diğer yandan bazılarınız için bu şişlik ve doluluk hissi, sürekli idrar şikayeti, aşırı vajinal akıntı, sabah bulantıları, bebeğinizin zarar görebileceğini sanmanız, daha önceden yaşadığınız bir gebelik kaybı gibi sebepler sizi rahatsız ederek hem cinsel isteğinizi hem de ilişkide yaşayacağınız zevkin azalmasına neden olabilir. Ayrıca ilişki sırasında ya da sonrasında görülen rahim kasılmaları ya da kramplarda keyfinizi kaçırabilir.

Özellikle ilk trimesterde (ilk üç ayda) göğüsleriniz gergin ve dokunmaya bile hassastır. Gerginlik hissi ilk 3 ay sonunda azalır ancak göğüsleriniz gebelik boyunca dokunmaya hassas kalacaktır. Bazı kadınlar göğüslerine dokunulmasını bile istemez. Diğer yandan aşırı meme uyarısı uterus (rahim) kasılmalarını arttırabilir. Eşinizin sizi rahatsız eden durumları bilmesine izin verin, ona istemediğiniz zamanı ya da yöntemi söyleyin (hatta bu durumlar gebelik öncesi ikinizinde keyif alarak yaptığı şeyler olsa bile). Cinselliği arzuluyor ancak vajinal ilişki istemiyorsanız diğer cinsel aktivitelere yönelebilirsiniz. Eşinize dokunun, sarılın, öpüşün, oral seks ya da kendi kendine tatmin gibi.

Genelde deneyimler ve gözlemler gebelikte libidonun (cinsel istek-arzunu) artığı yönündedir. Fakat bazı kadınlarda libido artarken diğerleri daha az cinsel istek hatta isteksizlik duyabilir. Her iki yöndeki değişiklikler genelde sürekli olmaktan çok aralıklı (zaman zaman) artış ya da azalışlar şeklindedir. Bu durum o andaki fiziksel ve duygusal durumunuzla ilgilidir. Özellikle ilk trimesterde kendinizi ilişki için yorgun, mutsuz, halsiz ve bazen bulantılı hissedebilirsiniz. Kendinizi yaşamınızın hiç bir döneminde olmadığınız kadar yorgun ve bulantılı, kokulara karşı hassas  (eşinize severek aldığınız parfüm bile size bulantı verebilir) bir durumda bulabilirsiniz. Birinci trimester geçince yorgunluk hissi geçer, bulantılar azalır ve kendinizi çok daha canlı hissedersiniz. Libidonuz geri gelir ve hatta artabilir. Burada herkesin bu artışı hissetmek durumunda olmadığını bir kez daha belirtmek gereklidir. Gebelikte libido artar diye kesin bir yargı verirseniz, libidosu artmayan hatta azalan gebeler kendilerinde bir gariplik var diye düşünürler. Oysaki bazı kadınlarda bu libido artışının görülmemesi çok normaldir. Son trimestere gelindiğinde yine libidoda azalma olabilir. Özellikle son bir bir buçuk ay da çok kilo alıp irileşmeniz, aşırı vajinal akıntı, ağrılar, pozisyon almakta nefes almakta güçlük, doğumun yaklaşmasının heyecanı gibi durumlar cinsel isteğinizi ve ilişkiye girmenizi önleyebilir. Böyle durumlarda eşinize onu hala sevdiğinizi söyleyin ve hatta hissettirin. Cinselliğin eşiniz ve sizin birlikte keyif alacağı şekilde olmasını sağlayın. Tek taraflı mutluluklar ilerde sorun olarak dönecektir. İlişki istemiyorsanız ya da doktorunuz yasaklamış ise bile sarılın, birlikte yatın, öpüşün.

HAMİLELİĞİN KAÇ AYINA KADAR SEVİŞMEK GÜVENLİ?

Normal seyrinde devam eden tek gebeliklerde yani risksiz ya da az riskli diye tanımlanan gebeliklerde amnion suyu gelene kadar hatta doğum ağrıları başlayana kadar cinsellik yaşanabilir. Bazı hekimler gebeliğin son ayında ilişkiyi yasaklar. Bunun sebebi siz farkında olmadan amnion suyunun az az da olsa gelebilmesi ve vajinal ilişkiden dolayı bebeğin infeksiyon kapma olasılığıdır. Kanımca nadir rastlanan bu durum düşünülerek gebeliğin son 3 haftası, şüpheli sıvı akıntısı olan hamilelerde vajinal ilişkinin yasaklanması iyi olur. Cinsel ilişki sırasında bebeğinize zarar vermezsiniz. Vajinanın sonunda bulunan serviks (rahim ağzı) ortalama 3-4 cm uzunluğunda kaslı bir yapıdır ve penisin bebeğe değmesi mümkün olmaz. Rahim ağzı doğuma yakın aylarda kısalır ancak genelde son aya kadar yeterince uzundur. İkinci ya da üçüncü doğumu olan hastalarda rahim ağzının ilk doğumlara göre erken açılabildiğini unutmamak gerekir. Yinede rahim ağzı açılmış olsa bile amnion ve koryon denilen 2 kat zar bebeğinizi korur. Rahim ağzındaki koyu yapışkan tıkaç (mukus tıkacı) vajinal infeksiyonların çoğuna karşı koruyucu bir görev yapar.

İlişki ve orgazm sırasında hafif şiddette rahim kasılmaları oluşabilir. Bunun sebebi meni içindeki kasılmaya neden olan kimyasallar ve ilişki sırasında meme ucunun fazlaca uyarılmasıdır ki bu durum oksitosin denen doğum kasılmalarını sağlayan ana hormonun salgılanmasına neden olur. Yine de bu kasılmalar geçici ve zararsızdır. Cinsel ilişki sırasında ve sonrasında çok fazla kasılma oluyorsa bunu azaltmak için ilişki sırasında meme ucu uyarısı yapılmamalı ve prezervatif kullanılarak meninin vajene dökülmesi engellenmelidir. Bu şekilde ilişki sonrası daha az kasılma olacaktır.

Genelde gebelik boyunca güvenli olan cinsel ilişki bazı durumlarda doktor tarafından yasaklanır. Bazen yöntem değiştirilir bazende ilişki pozisyonunu değiştirmek gerekebilir.

GEBELİKTE ERKEKDE CİNSEL İSTEK YA DA ZEVKLER DEĞİŞİR Mİ?

Pek çok erkek gebe eşini çekici bulur (hatta eskisinden bile). Gebelik hormonları saçları daha parlak ve teni daha pürüzsüz, yumuşak ve sıcak hale getirir. Ancak cinsel istek durumu tıpkı kadınlarda olduğu gibi her erkek için aynı değildir. Gebeliğin bazı bölümlerinde eşinizde istek azalması büyük ölçüde olacaktır. Bunun en çok sebebi gelecekteki babalık rölü için kendini hazır hissetmemesi ve strese girmesidir. Gebe kadının heyecanı, depresif durumu, endişeli olması, bulantılı olması, nefes problemi olması gibi durumlar eşinde cinselliği ikinci plana itebilir. Bazı erkeklerdeki endişe bebeğe zarar verme hissinden kaynaklanır. Eğer eşiniz bu yönde endişe duyuyorsa onu doktorunuz ile görüştürmeniz iyi olur. İyi bir tavsiye: Eşinizle ihtiyaçlar ve arzularınız hakkında konuşabildiğiniz gibi korkularınız ve endişeleriniz hakkında da konuşabilmelisiniz.

EŞİNİZİN ORAL SEKS YAPMASI GÜVENLİ MİDİR?

Sadece sizinle yapıyor ise, evet (şaka). Dil hareketleri ile yapılan oral seks zararsızdır. Ancak vajinaya kuvveti hava üfleme çok nadiren de olsa hava embolisi denen ölümcül bir duruma neden olduğu için yapılmamalıdır. Eğer eşinizde aktif herpes virüsü (dudak uçuğu) varsa veya uçuk çıkacağını hissediyorsa oral seks yapılmamalıdır. Özellikle son trimesterde doğuma yakın zamanda genital bölgenizde uçuk çıkmaması için bu duruma daha çok dikkat etmelisiniz.

İLİŞKİ SIRASINDA JEL YA DA KAYGANLAŞTIRICI KULLANABİLİR MİYİM? BUNLARIN BEBEĞE ZARARI OLUR MU?

Gebelik döneminde zaten artan vajinal akıntı, yeterince kayganlık ve nemlilik yarattığı için böyle bir ürün kullanımına gerek olmaz. Ancak bazı kadınlarda bu kayganlık gebeliğe rağmen az olabilir ve bu kadınlar kuruluk, sürtünme acısı hissedebilir. Böyle durumlarda kullanılabilir. Sadece vajen ph derecesi ile uyumlu jelleri tercih etmek iyi olur. Uygulanan jel rahim ağzındaki salgı tıkacı nedeniyle bebeğinize gidemez.

GEBELİKDE ANAL SEKS YAPILABİLİR Mİ?

Gebelikde anal seks çoğu zaman yapılabilir. Bazı özel durumlar vardır. Gebelik sırasında makat bölgesindeki toplardamarlar bazen çok genişler. Bu durumda (hemoroid) anal ilişkide kanama hatta aşırı kanama görülebilir. İkinci problem eğer anal ilişki sonrası vajinal ilişki penis temizlenmeden ya da prezervatif değiştirilmeden yapılırsa vajinal infeksiyon ve buna bağlı erken doğum riskinde artış olur. Bu duruma neden olmamak için anal ilişki sonrası vajinal ilişki olacak ise penis temizlenmeli, daha iyisi prezervatif kullanıp onu değiştirmektir.

GEBELİKDE SEKS OYUNCAKLARI (VİBRATÖR VS) KULLANILABİLİR Mİ?

Bu oyuncaklar normalden daha dikkatli olarak, özellikle esnek yapıda olanlar tercih edilerek kullanılabilir. Asla sertçe ve ani şekilde derine doğru ittirmeyin ve asla başkasının oyuncağını kullanmayın. Her kullanımdan sonra dezenfektan özelliği olan bir sabun ve sıcak su ile temizleyin. Gebelikte vajinal ilişkinin yasak olduğu durumlar (plasenta previa, erken su gelmesi, ikiz gebeliğin ileri haftaları, erken doğum riski gibi) varsa bunları kullanmayın.

GEBELİKDE MENİ YUTMAK TEHLİKELİ MİDİR?

Gebelik sırasında meniyi yutmak eğer eşinizde bulaşıcı bir hastalık AİDS, hepatit B vs. gibi yok ise sorun yaratmaz. Mide asidi diğer proteinler gibi meni içindekileri de parçalar.

İLİŞKİ İLE BULAŞAN HASTALIKLARDAN NASIL KORUNABİLİRİM?

Genel sağlık önerileri gebelik içinde aynen geçerlidir. Cinsel öyküsünü bilmediğiniz kişilerle ilişkiye girmemek, ilişkide mümkün olduğunca barier yani kondom-prezervatif gibi yöntemler kullanmak, anal seks sonrası vajinal sekse dönmemek ya da prezervatif değiştirmek, dudakda uçuk var ise oral seks yapmamak gibi. Prezervatif kullanımı en yaygın ve etkili yoldur. Latex alerjisi olanlar için poliüretan kondomlar kullanılabilir.

GEBELİKDE CİNSEL İLİŞKİDE RAHAT POZİSYONLAR VAR MIDIR?

Gebelik dönemi bazı çiftler için yeni pozisyonlar üretmek için bir fırsattır ve ortaya çok yaratıcı pozisyonlar çıkabilir. Gebeliğin ilk aylarında (ilk 4 ay) kadın vücudunda anlamlı bir değişiklik olmadığı için ilişki pozisyonu çok farketmez. Ancak bu aydan sonra özellikle son trimester ve son aylarda büyüyen karın ve nefes almakta zorluklar biraz dikkat etmenizi gerektirir. Kendinize en rahat pozisyonu deneyerek bulmalısınız. Burada geleneksel gebelik pozisyonlarını sayacağız.

• Misyoner Pozisyonu: Gebeliğin ilk aylarında sorun yaratmayan erkeğin üstte kadının altta olduğu pozisyondur. Gebelik ilerledikçe sırt üstü yatmak gebe kadınlar için risklidir çünkü büyümüş rahim ve bebek altından geçen ana damarları ezerek kalbe kanın geri dönmesini engeller. Bu durum gebe kadında hipotansiyona (tansiyon düşmesi) ve nefes alamama hissine neden olur. Bu yüzden 20. gebelik haftasından sonra sırt üstü yatarken belin altına tek tarafa (mümkün ise sağa) uygun bir yastık koyarak bebeğin ağırlığını direk arkaya değilde hafif yana vermesini sağlamak tansiyon düşmesini önler. Bu pozisyonda eşiniz ağırlığını arkaya doğru dengelemeli ve karnınıza abanmamalıdır.
• Ata Biner Pozisyonu: Eşiniz sırt üstü yatarken ata biner tarzda üstünde olamanızdır. Ağırlığınızı yavaş yavaş vererek giriş derinliğini siz ayarlayın. Bu pozisyonda karnınıza hiç yük binmemiş olur. Eşiniz açısından ise penis travmalarının en çok olduğu ilişki pozisyonu olduğu için diğer pozisyonlara göre burada siz daha dikkatli olamalısınız.
• Koltuk pozisyonu: Bir önceki pozisyonun sağlam bir koltukda uygulanmasıdır.
• Kaşık ya da yan yana pozisyonu: Yatakda yan yana uzanırken eşinizin arkadan yaklaşması şeklindedir. Bacaklarınızı olabildiğince karnınıza doğru çekmeniz penetrasyonu kolaylaştırır.
• Alternatif Misyoner: Yatak kenarına kadar gelip sırt üstü uzanın, tansiyon düşmemesi için bel altına karnınızı hafif sola yatıracak uygun bir yastık koyun. Bacaklarınızı karşıda dayayabileceğiniz yüksekçe bir yer bulun. Eşiniz diz üstünde ya da ayakta önden yaklaşacak.
• Diz Dirsek Pozisyonu: Dizleriniz ve dirsekleriniz üstünde durun. Eşiniz arkadan yaklaşsın.

GEBELİKDE CİNSEL İLİŞKİNİN YASAK OLDUĞU DURUMLAR NELERDİR?

Bu özel durumları doktorunuz görüşmeniz ve muayeneniz sırasında tesbit edip size söyleyecektir. Klasik olarak en çok yasak riskli gebeliklerde uygulanır. Tekrarlayan gebelik kayıplarında, gebelikde vajinal kanama varken, plasentanın rahim ağzına yakın yerleşmesi ve tamamen kapatması durumu (plasenta Previa), daha önceki gebeliğinde ciddi prematüre doğum yapmış (32 haftadan önce) olanlar, amnion suyu gelmiş olanlar, son dönemlerdeki çoğul (ikiz üçüz) gebeler, rahim ağzı yetmezliği nedeniyle dikiş atılmış hastalar ve eşinde ilişki ile bulaşan hastalık  (HIV; HEPATİT; UÇUK; SİĞİL GİBİ) olan gebelerde ilişki yasaklanır.

İLİŞKİDE NE GİBİ DURUMLAR OLURSA DOKTORU ARAMALIYIZ?

İlişki sırasında ve sonrasında, orgazm ile birlikte bazı hafif kramplar ya da kasılmalar hissetmeniz normaldir. Fakat bunlar kısa sürelidir. Eğer uzun süreli ağrılı kramplar olursa ya da kanama olursa doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.

DOĞUM SONRASI CİNSEL İLİŞKİ İÇİN NE SÖYLEYEBİLİRSİNİZ?

Doğum sonrası cinsel aktivite genellikle 6 hafta yasaklanır. Loğusalık dönemi denen bu sürenin sonunda doktorunuz tekrar muayene eder ve yasak kaldırılır. Pek çok kadın için sıkıntılı bir süreç başlar. Doğum sonu yoğun emzirme döneminde (genelde ilk 6 ay) süt hormonu prolaktin kadının yumurtlamasını ve hormon üretimini baskıladığı için cinsel dürtü ve isteklerde belirgin bir azalma vardır. Emzirmek kadını bitkin düşürmektedir. Geceleri defalarca kalkmak uykunun kaliteli olmaması kadının kendini devamlı yorgun hissetmesine neden olur. Bütün gün bebek bakmak keyifli olsada bir süre sonra kadını bunaltır. Yeterli yardım ve destek alamayan, emzirme problemi olan özellikle sezaryen doğumlarda depresif şikayetler hatta doğum sonu depresyon gelişebilir. Bütün bunlara hormon eksikliğinin yaptığı vajinal kuruluk ve acıma eklenince cinsel ilişki kadın için keyif vermekten öte kaçınılacak bir şeye dönüşür. Hekim doğum sonu yasakları kaldırırken bu durumu hastaya anlatmalı, bu hislerin ve ilişkide duyulan bu acının geçici bir durum olduğunu ve zamanla yumurtalıklar süt hormonunun etkisinden kurtuldukça, normal hormon üretiminin olacağını ve duyulan bu kuruluk ve acımanın biteceğini anlatmalıdır. Bazı kadınlarda çok uzun süren bu duruma yönelik uygun vajinal estrojen ve kayganlaştırıcılar çoğu zaman durumu çözer ve önerilmelidir.